Prijevremeni izbori u Republici Srpskoj donijeli su novu dinamiku političke kampanje. Uporedo sa klasičnim skupovima i medijskim nastupima, kandidati se sve više oslanjaju na digitalni prostor.
Facebook i Instagram postali su glavne platforme za komunikaciju sa biračima, dok su mreže X i TikTok tek marginalno zastupljene.
Na svim profilima otvoreni su komentari, a administratori, uglavnom, dopuštaju kritike, što kampanju čini transparentnijom i interaktivnijom.
Analizirali smo profile četvorice kandidata, kada su ih otvorili, koliko pratilaca imaju i koje mreže preferiraju.
Rezultati pokazuju da po broju pratilaca prednjači Dragan Đokanović, kandidat Saveza za novu politiku, dok ostali kandidati, tek, grade prisutnost na mrežama.
Siniša Karan, kandidat SNSD-a, bilježi najbrži rast, dok Branko Blanuša kandidat SDS-a i Nikola Lazarević iz Ekološke partije ostaju fokusirani na ograničen broj platformi.
Treba napomenuti i da kandidati vladajuće koalicije u RS i opozicije Karan i Blanuša imaju prisutnost i na zvaničnim profilima stranaka koje su ih kandidovale, te stoga mnogo veću zastupljenost u digitalnom prostoru.
Siniša Karan iz SNSD-a na tek otvorenim mrežama dijeli sadržaj o Miloradu Dodiku
Siniša Karan, kandidat SNSD-a koji ima podršku vladajuće koalicije u ovom entitetu, ima najbrže rastuću prisutnost. Iako je poznata politička ličnost u ovom entitetu, on se do sada nikada nije nalazio na listama kandidata SNSD-a za bilo koje izbore, te mu je ovo prvi put da kao kandidat učestvuje u kampanji.
Nalog na društvenoj mreži Facebook otvorio je u oktobru ove godine. Ima 2,7 hiljada pratilaca.
Uglavnom dijeli videosnimke i fotografije obilaska opština i gradova u Republici Srpskoj, zajedno sa liderom SNSD-a Miloradom Dodikom.
Da je sadržaj gotovo isključivo vezan za Milorada Dodika poručuje i slogan na baneru profila "Pobijediće Srpska, Za Karana, Za Dodika"
Nalog na Instagramu, takođe, je otvoren u oktobru, i do sada je sakupio 2.3 hiljade pratilaca. Na ovoj društvenoj mreži ima 64 objave, u kojima se takođe potencira prisutnost i podrška Milorada Dodika.
Na društvenoj mreži X ima 477 pratilaca, a nalog je, takođe, otvoren u oktobru. Sadržaj je sličan kao na druge dvije društvene mreže.
Na TikToku nema profil.
Branko Blanuša iz SDS-a obećava 'hapšenje režimskih tajkuna'
Branko Blanuša, kandidat SDS-a, takođe, prvi put učestvuje kao kandidat na izborima, ali za razliku od Karana nije politički poznat široj javnosti.
Kandidat SDS-a koji ima podršku opozicionih partija u RS-u ima profile na Facebooku i Instagramu. Na mreži X nema profil, dok na TikToku ima privatni profil na kojem je zadnja objava iz prošle godine i nije vezana za kandidaturu.
Na društvenim mrežama, uglavnom, dijeli sadržaj o obilasku opština i gradova RS, u kojima ističe obećanja o borbi protiv korupcije hapšenja "režimskih tajkuna" i "vraćanja dostojanstva narodu".
Na baneru profila stoji slogan "Da Republika Srpska ponovo bude ponosna".
Na Facebooku ima profil aktivan od jula 2022. sa 1,9 hiljada pratilaca. Objave su, uglavnom, vezane za predizborne aktivnosti, obilaske izbornih baza i fotografije sa tribina. Za razliku od kandidata SNSD-a, uglavnom, je fokus na Blanuši.
Instagram profil je otvoren u oktobru i do sada je sakupio 515 pratilaca. Da mu ova društvena mreža nije prioritet pokazuje da ima svega 22 objave.
Njegova prisutnost na mrežama je skromna, a kampanja se oslanja na direktne poruke o obračunu sa korupcijom.
Dragan Đokanović iz Saveza za novu politiku najduže na mrežama
Ovaj kandidat je najduže prisutan na mrežama. Ima najviše pratilaca na Facebooku, a radi se o privatnom profilu sa 18 hiljada pratilaca otvorenom 2018 godine.
Na baneru profila je slogan "Za Srpsku, patriotski, za novu politiku".
Sadržaj se sastoji od video snimaka i fotografija u kojima Đokanović obilazi stratišta i spomenike iz Drugog svjetskog rata, u kojima naglašava "stradanje i ugroženost srpskog naroda".
Objavljuje povremena izlaganja u medijima, s obzirom na to da se radi o kandidatu koji nije iz dva najjača politička bloka.
Na Instagramu ima 2,6 hiljada pratilaca na profilu koji je aktivan od 2018. godine. Na ovoj mreži, za razliku od Facebooka ima svega 33 objave.
Na TikToku ima četiri objave i 570 pratilaca, ali ni jedna nije vezana za kandidaturu.
Na mreži X ima privatni profil na kojem je zadnja objava stara pet godina.
Nikola Lazarević iz Ekološke partije kritikuje i vlast i opoziciju
Njegova kampanja se isključivo vodi na Facebooku gdje ima 2,9 hiljada pratilaca. Uglavnom objavljuje video blog serijal "Izborna kafa sa Nidžom", gdje kritikuje vlast i opoziciju.
Osim toga, kači i fotografije kandidata i lidera vladajuće koalicije u RS, uz oštre kritike. Lazarević se oslanja na blog formu i Facebook, bez širenja na druge platforme.
Slogan na baneru je "Saborno i pismeno, do vječne i zdrave Republike Srpske"
Nema profile na Instagramu, TikToku i mreži X.
Šta nije dozvoljeno u kampanji?
Prijevremeni izbori za predsjednika Republike zakazani su za 23. novembar, a raspisani su nakon što je Miloradu Dodiku polovinom avgusta oduzet mandat zbog presude Suda BiH kojom mu je zabranjeno obavljanje javnih funkcija u trajanju od šest godina.
Prema Izbornom zakonu BiH u predizbornoj kampanji je zabranjena preuranjena kampanja, zloupotreba javnih resursa, govor mržnje i zloupotreba djece.
Neravnopravna upotreba javnih resursa ili zloupotreba službenih funkcija je kažnjiva, a sankcije uključuju novčane kazne ili isključenje iz izbornog procesa.
